تحلیلگران می گویند کرملین احتمالاً به عنوان بخشی از ادامه تلاش ها برای تقویت روابط خود با تهران به منظور دریافت پهپادها برای استفاده در اوکراین، پرتاب یک ماهواره ایرانی را فراهم می کند.

آژانس فضایی دولتی روسیه، روسکوسموس، در 3 آگوست اعلام کرد که روسیه با استفاده از موشک سایوز، یک ماهواره «سنجش از راه دور» به نام خیام را از سوی جمهوری اسلامی  ایران را در 9 آگست  به مدار زمین خواهد فرستاد.

در ارزیابی، موسسه غیروابسته  برای مطالعه جنگ (ISW) مستقر در واشنگتن دی سی گفت: «کرملین ممکن است قصد داشته باشد این پرتاب را تشویق کند یا به تهران برای تهیه پهپادهای ایرانی که در عملیات در اوکراین به کار می‌روند و احتمالاً برای سایر تجهیزات نظامی یا پشتیبانی به صورت تهاتری پرداخت کند»

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران زرادخانه عظیم موشک بالستیک و قابلیت‌های ساخت موشک داخلی دارد که می‌تواند در ازای همکاری‌های اقتصادی و نظامی در اختیار روسیه قرار دهد. ایران در سال‌های اخیر توسعه برنامه فضایی نظامی خود را در اولویت قرار داده و یک ماهواره را در اپریل 2020 و یک ماهواره را در آپریل  2022 به فضا پرتاب کرد که البته هر دو پرتاب ناموفق بود. مقامات ایالات متحده و خاورمیانه در ماه جون  2021 اعلام کردند که مقامات روسیه در حال آماده‌سازی برای ارسال یک ماهواره کانوپوس V ساخت روسیه به ایران هستند.  ، که قابلیت‌های نظارتی کل تهران را در خاورمیانه و فراتر از آن گسترش می‌دهد.»

پنتاگون در 20 ماه مه هشداری نادر به تهران درباره انتقال احتمالی صدها پهپاد به روسیه صادر کرد که مسکو می تواند از ان ها در جنگ با در اوکراین استفاده کند. لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، در رابطه با احتمال ارسال پهپادهای ایران به روسیه، در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد چشم انداز آن گفت: «ما به جمهوری اسلامی ایران توصیه می کنیم که این کار را نکند. ما فکر می کنیم این یک ایده واقعا، واقعا بد است. و... .»

در همین حال، روسیه و جمهوری اسلامی ایران نیز اخیراً قراردادهای همکاری هوانوردی را با یکدیگر امضا کردند که می تواند به هر دو کشور در کاهش و بی اثر کردن تحریم ها در حوزه غیر نظامی و دفاعی کمک کند. در صورتی که تفاهم هوانوردی به حداکثر برسد، تامین منابع قطعات هواپیما، تعمیر و نگهداری و تعمیرات، ارائه پروازهای تجاری و حتی خرید هواپیماهای جنگنده روسی توسط ایران ممکن است انجام شود.

 

بیشترین تحریم

از زمانی که غرب به حمله اواخر فوریه کرملین به اوکراین پاسخ داد، روسیه  به عنوان تحریم‌شده‌ترین کشور جهان جایگزین جمهوری اسلامی شده است. با توجه به این موضوع که هر دو کشور از سوی غرب با بدترین تحریم ها روبرو هستند، به سختی روزی می گذرد که نوعی قرارداد تجاری یا سرمایه گذاری جدید یا توسعه یافته ایران و روسیه اعلام نشود. با این حال، یک مشکل برای روابط این دو کشور این است که جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در فروش نفت به بازارهایی در سراسر جهان که از سیاست تحریم‌های غرب حمایت نمی‌کنند، با یکدیگر در رقابت  هستند و چین کمونیست یکی از آنها و در حقیقت بزرگترین آنان است.

جمهوری اسلامی ایران از نظر واردات گندم از روسیه در ماه جولای  رتبه اول را داشت، در حالی که قزاقستان نگران از دست دادن جمهوری اسلامی ایران به روسیه به عنوان مشتری اصلی «جو» خود می باشد.

 

در همین حال، فدراسیون روسیه به طور فزاینده ای به مسیرهای ترانزیتی از طریق جمهوری اسلامی ایران روی می آورد که دسترسی به خلیج فارس و اقیانوس هند را برای نیازهای کشتیرانی وارداتی و صادراتی فراهم می کند.

 

مسکو و تهران نیز اخیراً چند قرارداد بزرگ سرمایه گذاری نفت و گاز را امضا کرده اند. به عنوان مثال، جمهوری اسلامی ایران قصد دارد روسیه را وارد پروژه 60 میلیارد دلاری برای ساخت خطوط لوله صادرات گاز به عمان و پاکستان بنماید.

 

در همین حال، غرب ممکن است امیدوار باشد که اگر فاز جدیدی از مذاکرات با هدف بازگرداندن توافق هسته‌ای 2015 یا برجام - که بر اساس آن در ازای محدود کردن برنامه توسعه هسته‌ای‌اش،  با لغو تحریم‌ها بر اقتصادش،  تقویت می‌شود و در نتیجه  نزدیکی فزاینده ایران با مسکو ممکن است مهار شود.  مذاکرات وین برای احیای برجام در چهارم آگوست با حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، فرانسه، آلمان، بریتانیا، روسیه، چین و آمریکا در پایتخت اتریش آغاز شده است.