بنا به نقل از پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، این روزها ماجرای بنزین در ایران به یک معما تبدیل شده است. نه میزان تولیدش مشخص است و نه میزان مصرفش. گاهی فقط یک مدیر یا مسئول در پاسخ به گزارش رسانهها رقمی از تولید و مصرف را اعلام میکند. نه کسی هست که این آمار را تایید کند، نه کسی تکذیب میکند. راجع به کیفیت بنزین تولیدی هم فعلا بهتر است صحبت نکنیم، چون این روزها کیفیت اهمیت ندارد.
بنا به گزارش هممیهن، در کشوقوس ماجرای تولید و تامین بنزین خبر صادرات این محموله، آن هم با کمتر از نصف قیمت واقعی به عراق و افغانستان شوکهکننده بود. درحالیکه قیمت بنزین 55 سنت در لیتر برآورد میشود، جمهوری اسلامی بنزین تولیدی را با قیمت لیتری ۲۶ سنت فروخته است. افغانستان، عراق، ارمنستان و امارات متحده عربی چهار کشوری هستند که از ایران بنزین خریدهاند، آن هم با قیمتهای یارانهای.
حال ارزانفروشی بنزین به همسایگان در حالی اتفاق میافتد که همه دولت های پیشین جمهوری اسلامی یکی از مصیبتهای ایران را ارزانفروشی انرژی عنوان میکردند و برای رهایی از یارانههای سنگین به مردم سرزمینمان چه طرحها و برنامههایی که پیاده نکردند و چه اتفاقاتی که از سرگذرانده نشد!
دولت جمهوری اسلامی بعد از آن همه سالهای پراتفاق برای بنزین و اصرار به واقعی کردن قیمت برای مردم ایران، چیزی حدود سه هزار میلیارد تومان طی شش ماه به همسایگان ایران یارانه بنزین میدهد. حال به نقل از این پایگاه خبری تحلیلی، اگر یارانهای که سال گذشته دولت به همسایگان پرداخت کرده را هم محاسبه کنیم، عددی در محدوده ۱۶هزار میلیارد تومان خواهد بود. بهعبارت دیگر دولت از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا مهر ۱۴۰۱ در مجموع بیش از ۱۹ هزار میلیارد تومان یارانه بنزین به همسایگان داده است.
محموله گمشده، پیدا نشد!
آبانماه پارسال بود که گم شدن ۵۰۰ میلیون دلار ارز حاصل از صادرات بنزین خبرساز شد. طبق گزارش تابناک محمد ذوالفقاری، با همراهی جریان خاصی در دولت دوازدهم قراردادی به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار به بهانه فروش محموله بنزین با شرکت پالایش و پخش بست. و جالب اینجاست که این جوان ۳۷ ساله در سال ۹۷ به اتهام اخلال در نظام اقتصادی دستگیر شده بود و تعداد بالایی شاکی خصوصی داشت. او بعد از آزادی از زندان به بهانه فروش محموله بنزین کشور در شرایط تحریم قراردادی ۵۰۰ میلیون دلاری با شرکت پالایش و پخش امضا کرد، اما بعد از صادرات بنزین، پول بنزین را دیگر به شرکت پالایش و پخش پس نداد.
حال چهارسالی از این موضوع میگذرد، اما دیگر آماری از محموله مورد نظر منتشر نشده و آمارهای گمرک هم نشان میدهد بنزینهای صادراتی ایران، ارزانفروشی میشود.
وضعیت نامعلوم تولید
از سوئی دیگر بعلت عدم مدیریت تولید و مصرف بنزین، سعید مداحمروج، مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی احتمال واردات بنزین را نیز تایید کرده است.او در گفتگوی با خبرگزاری فارس می گوید: «در حال حاضر برنامهای برای واردات بنزین نداریم، اما میزان مصرف باید مدیریت شود، زیرا مصرف بنزین روزبهروز در حال افزایش است. اگر با این روند مصرف افزایش پیدا کند احتمالا با کمبود بنزین مواجه میشویم. میانگین مصرف سوخت خودروهای داخلی سه برابر استاندارد جهانی است و اگر اصلاح نشود احتمالا در سال آینده واردکننده بنزین میشویم.»
کلاف سردرگم و منفی شدن تراز تولید در برابر مصرف بنزین
بانک مرکزی از سال ۹۷ دیگر میزان فروش نفت را منتشر نکرده است! رضا پدیدار، رئیس کمسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی در این باره به هممیهن میگوید: «هیچگونه آماری در مورد قیمت واقعی بنزین صادراتی در اتاق بازرگانی وجود ندارد.
این مقام مسئول در ادامه می گوید: ما از اتاق بازرگانی نامهای برای شرکت پالایش و پخش نوشتیم و درخواست کردیم اطلاعات میزان فروش را به ما بدهند، اما ندادند. در مرحله بعدی نمایندهای از اتاق بازرگانی به شرکت پالایش و پخش فرستادیم تا درخواست خود را حضوری مطرح کنیم، اما اطلاعاتی در اختیار ما قرار ندادند. جواب دادند که ضرورت ندارد ما به شما پاسخگو باشیم.»
یک منبع مطلع نیز در گفتگو با هممیهن نیز با اشاره به وجود ناترازی در تولید و مصرف بنزین کشور گفت: « بنده مطلعام که در حوزه بنزین تراز به منفی شدن تولید در برابر مصرف گرایش دارد.»
اردیبهشت ماه سال ۹۶ بود که پالایشگاه ستاره خلیجفارس با رویای خودکفایی افتتاح شد، اما دیری نپایید که حالا با گذشت پنج سال دوباره همه به فکر واردات بنزین افتادند. اتاق بازرگانی طرح توجیه اقتصادی را آماده میکند و مصرف سوخت روزبهروز بالا میرود.
هنوز کسی نمیداند که بهتر است از کجا سوخت تامین کنیم؟ پالایشگاه بسازیم یا بنزین وارد کنیم؟ اما چیزی که عیان است، اینکه افزایش روزافزون مصرف سوخت احتمالا به زودی تراز تولید و مصرف بنزین را منفی میکند و نیاز به منابع جدید برای سوخت ایجاد خواهد شد.
آمارها نشان میدهد که زنگ خطر واردات بنزین بهصدا درآمده است. با این حال آمارهای گمرک در هفت ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ نشان میدهد ۵۰۹میلیون لیتر بنزین به کشورهای همسایه از جمله عراق، ارمنستان، امارات و افغانستان صادر شده است.
خبرگزاری ایرانشهر: گویا مدیریت نامناسب مقامات و مسئولین جمهوری اسلامی تمامی ندارد و تعلل در ساخت پالایشگاه و بی تدبیری در ذخیره سازی فراورده های نفتی و فروش مفت بنزین از جمله دستاوردهای این رژیم می باشد. طی 43 سال گذشته، نه تنها ظرفیت مخازن نفتی افزایش نیافته و در این زمینه هیچ گامی برداشته نشده است، بلکه بدلیل عدم مدیریت و بی تدبیری مسئولین و حراج کردن بنزین ایران، در آینده نزدیک مجبور به واردات آن نیز می شوند.